Upadłość konsumencka Kraków- Kancelaria Radcy Prawnego J. Orłowska-Pączek

• adres: ul. Dajwór 14/19, 31-052 Kraków
• koszt usługi: 4 200 zł
• opłata sądowa: 30 zł
• czas realizacji: 2-3 dni
• nazwa Kancelarii: Kancelaria Radcy Prawnego J. Orłowska-Pączek
• telefon: +48 726 606 175
• witryna: https://www.radca-orlowska.pl/upadlosc-konsumencka-krakow
• e-mail: kontakt@radca-orlowska.pl
• zakres usługi: prowadzenie całego postępowania w imieniu Klienta
• Sąd właściwy: Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia

Fundusze masy upadłości

Fundusze masy upadłości obejmują środki uzyskane z tytułu:

• likwidacji składników masy upadłości, najczęściej z tytułu sprzedaży,
• dochodu uzyskanego z tytułu prowadzenia lub dzierżawy przedsiębiorstwa jeżeli do masy upadłości wchodzi takie przedsiębiorstwo,
• odsetki, z tytułu kwot zdeponowanych w banku, np. lokaty.

Zaspokojenie wierzytelności zabezpieczonych rzeczowo

W postępowaniu upadłościowym na pewnego rodzaju uprzywilejowanie mogą liczyć wierzyciele, których wierzytelność zostały zabezpieczone rzeczowo. Zabezpieczenie takie może przybrać formę:

• hipoteki,
• zastawu zwykłego,
• zastawu rejestrowego,
• zastawu skarbowego,
• hipoteki morskiej.

W przypadku likwidacji składników majątkowych, na których takie zabezpieczenia zostały ustanowione z kwoty uzyskanej z tytułu ich likwidacji w pierwszej kolejności zostaną zaspokojeni wierzyciele, których wierzytelność została zabezpieczone na tych składnikach majątku.

Dla przykładu jest upadły dłużnik posiadał dom, który był obciążony hipoteką zabezpieczającą kredyt to w sytuacji, gdy w toku postępowania upadłościowego syndyk sprzeda taki dom to w pierwszej kolejności zaspokojony zostanie wierzyciel hipoteczny, a pozostali wierzyciele mają szanse na zaspokojenie tylko jeżeli po zaspokojeniu wierzyciela hipotecznego zostaną jeszcze jakieś sumy. W praktyce bardzo często zdarza się w toku postępowania upadłościowego zostaje zaspokojona jedynie wierzytelności zabezpieczone hipoteką. 

Sąd Najwyższy w dniu 14 maja 2014 w sprawie o sygn. akt. III CZP 18/4 podjął uchwałę zgodnie z którą:

„Czynsz najmu i dzierżawy nieruchomości obciążonej hipoteką pobrany po ogłoszeniu upadłości zalicza się do sumy uzyskanej z likwidacji tej nieruchomości (art. 336 ust. 1 i art. 345 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze, jedn. tekst: Dz. U. z 2012 r., poz. 1112 ze zm.), z której podlegają zaspokojeniu wierzytelności zabezpieczone hipoteką.”

Zaspokojenie wierzycieli, którym przysługują prawa lub roszczenia do składników masy upadłości

Do określonych składników majątku upadłego innym wierzycielom mogą przysługiwać prawa i roszczenia osobiste.

Takie prawa i roszczenia mogą obejmować w szczególności roszczenia wynikające ze służebności osobistej, czy umowy dożywocia.

Tego rodzaju roszczenia lub prawa zostają zaspokojone ze składników masy upadłości, które obciążają z pierwszeństwem w stosunku do pozostałych wierzycieli upadłego.

Dla przykładu jeżeli nieruchomość mieszkalna, która należy do upadłego jest obciążona służebnością mieszkania, np. ustanowiona na rzecz jego rodziców to po sprzedaży tej nieruchomości w postępowaniu upadłościowym co do zasady taka służebność wygaśnie, a jego rodzice będą mogli żądać zaspokojenia swojej wierzytelności, która odpowiada wartości przysługującej im służebności z kwoty wpłaconej przez kupującego syndykowi z tytułu umowy sprzedaży.

Podział funduszy masy upadłości

Podział funduszy masy upadłości w praktyce polega na przelaniu wierzycielom należnych im kwot. Podział taki może być dokonywany nawet kilkukrotnie w toku całego postępowania (nie dotyczy to upadłości konsumenckiej). Oznacza to, że po zgromadzeniu pewnej kwoty syndyk sporządza plan jej podziału pomiędzy wierzycieli upadłego i po jego zatwierdzeniu przez sędziego komisarza go wykonuje. Fundusz masy upadłości po wykonaniu planu spłaty jest pusty, ale jeżeli dokona się likwidacji kolejnych składników masy upadłości to do funduszu tego znowu wpłyną środki, które trzeba będzie podzielić pomiędzy wierzycieli dłużnika. W sytuacji gdy w toku postępowania dokonano kilkukrotnie podziału funduszy masy upadłościowej (częściowy podział nie dotyczy upadłości konsumenckiej) po całkowitym zlikwidowaniu masy upadłościowej należy dokonać ostatecznego podziału. Ostatecznego podziału dokonuje się po podziale sum uzyskanych z likwidacji składników masy upadłości, który były obciążone prawami osób trzecich, np. hipoteką, jeżeli takie składniki należały do masy upadłości.

Zawiadomienie o sporządzeniu planu podziału

Informację o sporządzeniu planu podziału syndyk zamieszcza w obwieszeniu publikowanym w KRZ. Syndyk zawiadamia także o treści planu podziału upadłego oraz wierzycieli, którym przysługuje środek zaskarżenia na decyzję, w tym zakresie.

Plan podziału, a wierzytelności zabezpieczone rzeczowo

W przypadku gdy wierzytelność została zabezpieczona na majątku upadłego, np. hipoteką to w planie podziału jest ona uwzględniana tylko do wysokości, w jakiej nie została zaspokojona ze środków uzyskanych z tytułu sprzedaży tego składnika majątkowego, który był obciążony zabezpieczeniem tej wierzytelności. Dla przykładu w toku postępowania upadłościowego została sprzedana nieruchomość, na której ustanowiona hipotekę zabezpieczającą kredyt w wysokości 500 tys. zł. Ze sprzedaży tej nieruchomości syndyk uzyskał kwotę 350 tys. zł., którą przeznaczył na spłatę wierzyciela hipotecznego. W pozostałym zakresie, tj., w kwocie 150 zł wierzytelność ta zostanie zatem uwzględniona w planie podziału.

Plan podziału, a zobowiązania spadkowe

Jeżeli do masy upadłości wchodzi spadek to z funduszu masy upadłościowej będą także zaspokojeni wierzyciele spadkobiercy. Wierzytelności takie umieszcza się w planie podziału do wysokości wartości majątku spadkowego, zaś w przypadku gdy tego rodzaju wierzycieli jest więcej niż jeden i kwoty wierzytelności przekraczają łącznie wartość spadku to wierzytelności te w planie podziału zostają proporcjonalnie zmniejszone do wartości spadku.

Plan podziału, a wierzytelności zaspokojone przez ubezpieczyciela

Jeżeli dana wierzytelność zostanie zaspokojona w całości przez ubezpieczyciela to co oczywiste wygasa i nie uczestniczy w planie podziału. Jeżeli jednak ubezpieczyciel nie spełnił wierzytelności w całości, np. ze względu na ograniczony kwotowo zakres odpowiedzialności lub konieczność pokrycia szkody do pewnej kwoty przez upadłego to wówczas niespłacona część wierzytelności zostaje uwzględniona w planie podziału.

Kategorie należności zaspokajanych w toku postępowania upadłościowego

Wierzyciele osobiście dłużnika są zaspokojeni zgodnie z kategorią, do której zostali zaliczeni. Oznacza to, że niektórzy wierzyciele osobiści są uprzywilejowani względem innych. Z sumy zgromadzonej w funduszu masy upadłościowej zaspokaja się w najpierw wierzycieli z pierwszej kategorii, a dopiero gdy Ci wierzyciel zostaną w całości zaspokojeni mogą zostać zaspokajane wierzytelności z kategorii drugiej, a gdy zaspokojenie uzyskają wierzyciele z kategorii drugiej powstaje możliwości zaspokojenia wierzycieli z kategorii trzeciej, a potem czwartej. Większość wierzycieli, w zakresie należności głównej należy najczęściej do kategorii drugiej. Jeżeli chodzi natomiast o wierzytelności zaspokajane w toku postępowania w ramach poszczególnej kategorii to zaspokojenie to następuje na zasadzie proporcjonalności. Dla przykładu do kategorii pierwszej zostały zaliczone wierzytelności dwóch wierzycieli. Wartość wierzytelności pierwszego z nich wynoszą łącznie 100 tys. zł, natomiast drugiego 50 tys. zł. W funduszu masy upadłości znajduje się kwotą 125 tys. zł, a zatem pierwszy wierzyciel otrzyma w ramach podziału tej sumy kwotę 50 tys., a drugi wierzyciel kwotę 25 tys. zł. Po podziale tej kwoty fundusz masy upadłości będzie pusty, dlatego też wierzytelności w drugiej i kolejnych kategoriach nie zostaną w ogóle zaspokojone. Można też wyróżnić kategorię zerową wierzytelności, które zostają zaspokojone z pierwszeństwem przed kategoria pierwszą. Kategoria ta nie znajduje zastosowani, w przypadku postępowania upadłościowego prowadzonego w stosunku do konsumenta.  Podział na kategorie dotyczy włącznie wierzytelności osobistych, które nie zostały zabezpieczone rzeczowo. W przypadku składników mienia upadłego obciążonych na rzecz osób trzecich, np. hipoteką, sumy uzyskane z likwidacji tych składników zasilają ogólny fundusz masy upadłości dopiero po pełnym zaspokojeniu wierzytelności, które zostały na danym składniku zabezpieczone. Dla przykładu jeżeli dom był obciążony hipoteką, to kwota ze sprzedaży zostanie przeznaczona na spłatę wierzyciela hipotecznego, a dopiero, gdy po całkowitym zaspokojeniu wierzyciela hipotecznego zostaną jakieś środki pieniężne to trafią one do ogólnego funduszu upadłości, z którego zaspokajani będą pozostali wierzyciel upadłego w zgodnie z kategorią, do których ich wierzytelność została zaliczona.  

Kategoria zerowa wierzytelności – nie dotyczy upadłości konsumenckiej

Do kategorii tej należą:

• koszty postępowania upadłościowego, tj. wydatki bezpośrednio związane z ustaleniem, zabezpieczeniem, zarządem i likwidacją masy upadłości oraz ustaleniem wierzytelności, w szczególności wynagrodzenie syndyka oraz jego zastępcy, wynagrodzenie osób zatrudnionych przez syndyka oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia tych osób, wynagrodzenie i wydatki członków rady wierzycieli,
• wydatki związane ze zgromadzeniem wierzycieli,
• koszty archiwizacji dokumentów, korespondencji, ogłoszeń, eksploatacji koniecznych pomieszczeń,
• podatki i inne daniny publiczne związane z likwidacją masy upadłości;
• wszystkie niewymienione powyżej koszty postępowania upadłościowego oraz zobowiązania masy upadłości powstałe po ogłoszeniu upadłości, w szczególności należności ze stosunku pracy przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości, zobowiązania z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia masy upadłości, zobowiązania z zawartych przez upadłego przed ogłoszeniem upadłości umów, których wykonania zażądał syndyk, inne zobowiązania powstałe z czynności syndyka.

Kategoria pierwsza wierzytelności

• przypadające za czas przed ogłoszeniem upadłości należności ze stosunku pracy, z wyjątkiem roszczeń z tytułu wynagrodzenia reprezentanta upadłego lub wynagrodzenia osoby wykonującej czynności związane z zarządem lub nadzorem nad przedsiębiorstwem upadłego, a także roszczenia Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych o zwrot z masy upadłości świadczeń wypłaconych przez Fundusz pracownikom upadłego,
• należności rolników z tytułu umów o dostarczenie produktów z własnego gospodarstwa rolnego,
• renty z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę,
• należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne przypadające za trzy ostatnie lata przed ogłoszeniem upadłości
• należności powstałe w postępowaniu restrukturyzacyjnym z czynności zarządcy albo należności powstałe z czynności dłużnika dokonanych po otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego niewymagających zezwolenia rady wierzycieli albo zgody nadzorcy sądowego lub dokonanych za zezwoleniem rady wierzycieli albo zgodą nadzorcy sądowego, jeżeli upadłość ogłoszono w wyniku rozpoznania uproszczonego wniosku o ogłoszenie upadłości z tytułu kredytu, pożyczki, obligacji, gwarancji lub akredytyw lub innego finansowania przewidzianego układem przyjętym w postępowaniu restrukturyzacyjnym i udzielonego w związku z wykonaniem takiego układu, jeżeli upadłość ogłoszono w wyniku rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości złożonego nie później niż trzy miesiące po prawomocnym uchyleniu układu.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie we Wrocławiu w uzasadnieniu do wyroku z dnia 26 września 2016 r. o sygn. akt. III APa 11/6 podniósł, że:

„Przepis art. 342 ust. 1 cyt. ustawy zalicza do wierzytelności i należności podlegających zaspokojeniu z funduszu masy upadłości "należności ze stosunku pracy", jednakże nie precyzuje, co należy rozumieć pod tym określeniem. Niewątpliwie pojęcie to nie obejmuje należności wynikających z innego stosunku prawnego niż stosunek pracy (np. ze stosunków cywilnoprawnych: zlecenia, umowy o dzieło). Ustalając zakres owych należności, należy mieć na uwadze treść art. 238 cytowanej ustawy, w świetle którego przepisy dotyczące roszczeń pracowniczych stosuje się odpowiednio do roszczeń Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych o zwrot z masy świadczeń Funduszu wypłaconych pracownikom upadłego. W tym stanie rzeczy uzasadnione wydaje się stanowisko, że pojęcie "należności ze stosunku pracy" należy rozumieć w taki sam sposób, w jaki ujmuje tę kwestię (roszczeń pracowniczych) ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (t.j.: Dz. U. 2016.1256).”

Kategoria druga wierzytelności

Do kategorii drugiej należą:

• wszystkie inne należności, które nie podlegają zaspokojeniu w innych kategoriach,
• podatki i inne daniny publiczne niezwiązane z likwidacją masy upadłości,  
• należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne za okres poprzedzający ostatnie trzy  lata przed ogłoszeniem upadłości.

Najwięcej wierzytelności należy właśnie do kategorii drugiej, gdyż wszystkie wierzytelności z tytułu zawartych umów kredytu, pożyczek, abonamentów telekomunikacyjnych, opłat za media należą właśnie do tej kategorii.

Kategoria trzecia wierzytelności 

Do kategorii trzeciej należą:

• odsetki od należności ujętych w wyższych kategoriach,
• sądowe i administracyjne kary grzywny,
• należności z tytułu darowizn i zapisów.

Kategoria czwarta – nie dotyczy upadłości konsumenckiej

Do kategorii czwartej należą: należności wspólników albo akcjonariuszy z tytułu pożyczki lub innej czynności prawnej o podobnych skutkach, w szczególności dostawy towaru z odroczonym terminem płatności, dokonanej na rzecz upadłego będącego spółką kapitałową w okresie pięciu lat przed ogłoszeniem upadłości, wraz z odsetkami.

Jak widać ta kategoria należności nie dotyczy upadłości konsumenckiej, gdyż zastosowanie znajduje tylko wówczas, gdy upadły jest spółką kapitałową

Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego

Jak wiadomo jeżeli dłużnik posiada dom lub mieszkanie, w którym zamieszkuje taki składnik majątku również zasili fundusz masy upadłości. Dłużnik niestety będzie musiał się pogodzić z utratą swojej nieruchomości jeżeli ogłosi upadłość konsumencką. W postępowaniu upadłościowym dłużnik może jednak liczyć na pewnego rodzaju wsparcie jakim jest wydzielenie sumy ze sprzedaży nieruchomości kwoty na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jego oraz jego rodziny. Kwota ta ma pokryć koszty wynajmu mieszkania przez okres od roku do 2 lat w tej samej lub sąsiedniej miejscowości, gdzie do tej pory mieszkał upadły.

W celu uzyskania tej kwoty należy zatem spełnić dwa warunki łącznie:

• posiadać nieruchomość, która wejdzie do masy upadłości,
• zamieszkiwać w tej nieruchomości w momencie ogłoszenia upadłości.

Na wskazane środki nie mogą zatem liczyć osoby, które nie posiadają nieruchomości lub nie zamieszkują w posiadanej nieruchomości.

Kwotę wydzieloną upadłemu na zaspokojenie potrzeb swoich i swojej rodziny określa sędzia-komisarz biorąc pod uwagę:

• potrzeby mieszkaniowe upadłego oraz osób mu najbliższych, z którymi do tej pory zamieszkiwał, w szczególności liczbę osób pozostających na utrzymaniu upadłego,
• zdolności zarobkowe upadłego, w szczególności w jakim stopniu jest w stanie samodzielnie pokryć koszty wynajmu mieszkania,
• wysokość kwoty uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości,
• ceny na rynku wynajmu w miejscowości gdzie upadły zamieszkuje  i miejscowościach sąsiednich.

Dla przykładu jeżeli upadły dobrze zarabia, nie ma nikogo na utrzymaniu, a jednocześnie nieruchomość, w której zamieszkuje  nie przedstawia dużej wartości i położona jest na wsi to musi liczyć się z tym, że kwota wsparcia będzie znacznie niższa niż w przypadku upadłego mającego ma utrzymaniu kilkoro dzieci, który jest niezdolny do pracy, a posiada duży dom o znacznej wartości położonym w Krakowie.

Bardzo dużo rolę odgrywa również opinia syndyka. Syndyk składa do sędziego-komisarza opinie, w której przedstawia swoje stanowisko na temat zasadności wydzielenia upadłemu kwoty że sprzedaży nieruchomości na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych. Opinią taka powinna zawierać proponowaną kwotę wsparcia, przedstawianie okoliczności, które sędzia-komisarz powinien wziąć pod uwagę przy podjęciu decyzji. Syndyk powinien też ustosunkować się do wniosku upadłego, w tym do podnoszonych przez dłużnika twierdzeń w treści jego uzasadnienia.

We wniosku o przyznanie kwoty na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadły powinien dokładnie opisać jakie są jego potrzeby mieszkaniowe oraz możliwości zarobkowe. Upadły powinien określić ile posiada osób na utrzymaniu oraz wykazać jaka kwota jest mu potrzebna. We wniosku należy podać rynkowa cenę wynajmu nieruchomości mieszkalnej, która zaspokoi potrzeby upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, najlepiej na podstawie ofert zamieszczonych w portalach ogłoszeniowych. Oczywiście takich ofert powinno być co najmniej kilka, aby Sąd mógł je porównać. Oferty tę powinny dotyczyć mieszkań, których standard jest przeciętny, a nie np. luksusowy. Jeżeli chodzi o liczbę pomieszczeń to jest ona zależna od liczby osób, które pozostają na utrzymaniu upadłego. Jeżeli takich osób nie ma warto rozważyć wynajęcie przez upadłego pokoju, ewentualnie kawalerki. Jeżeli natomiast rodzina upadłego jest liczba to zasadne będzie wynajęcie nawet trzypokojowego mieszkania.

Zaliczka na poczet zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych upadłego

Po ogłoszeniu upadłości najczęściej dłużnik musi w krótkim czasie opuścić swój dom lub mieszkanie. Syndyk musi takie mieszkanie przygotować do sprzedaży i umożliwić potencjalnym kupca zapoznanie się z jego stanem na miejscu co może utrudnić obecność upadłego. Nic nie stoi też na przeszkodzie, aby syndyk wynajął mieszkanie upadłego w przypadku, gdy np. ze względu na położenie mieszkania znalezienie kupca będzie utrudnione i może potrwać dłuższy czas. W związku z tym faktem została wprowadzona możliwość przyznania upadłemu zaliczki na poczet zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych jeszcze zanim syndyk dokona likwidacji masy upadłości, a jej fundusz zasili kwota uzyskana z jego sprzedaży. Oczywiście warunkiem przyznania takiej zaliczki jest opuszczenie nieruchomości przez upadłego. Skoro środki te mają zostać przeznaczone na wynajem mieszkania, to niedopuszczalne jest, aby zostały one spożytkowane w inny sposób.

Zaspokojenie wierzycieli zabezpieczonych hipoteką lub zastawem oraz praw i roszczeń osobistych obciążających nieruchomość

Jak wcześniej wspomniano, w przypadku gdy dany składnik majątkowy jest obciążony zastawem, w tym zwykłym i rejestrowym lub hipoteką zabezpieczającą spłatę wierzytelności to środki z tytułu jego likwidacji są przeznaczane w pierwszej kolejności na zaspokojenie tej wierzytelności. Warto jednak zaznaczyć, że pewne należności posiadają pierwszeństwa także przed wierzytelności zabezpieczoną przez hipotekę lub zastaw. Te należności to koszty postępowania upadłościowego. Przed zaspokojeniem tego rodzaju wierzycieli ze składników mienia upadłego obciążonych zabezpieczeniem ich wierzytelności zostaną pokryte  koszty postępowania upadłościowego, w wysokości nieprzekraczającej dziesiątej części sumy uzyskanej z likwidacji, nie więcej jednak niż o taką część kosztów postępowania upadłościowego, która wynika ze stosunku wartości obciążonego przedmiotu do wartości całej masy upadłości. Ponadto z pierwszeństwa przed zaspokojenie wierzycieli rzeczowych z mienia, na którym zostało ustanowione zabezpieczenie takich wierzytelności upadłego korzystają należności alimentacyjne w zakresie wskazanym w art. 343 ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe oraz przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości renty za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci i renty z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę, jak też wynagrodzenia za pracę pracowników wykonujących pracę na nieruchomości, statku lub w lokalu za okres ostatnich trzech miesięcy przed sprzedażą, jednakże tylko do wysokości trzykrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę. Na takich samych zasadach zaspokaja się prawa i roszczenia osobiste obciążające składniki majątku upadłego. Dla przykładu jeżeli dom upadłego, który został obciążony hipoteką zabezpieczającą kredyt został zlikwidowany w toku postępowania upadłościowego, to z kwoty sprzedaży najpierw zostaną zaspokojone koszty postępowania, w zakresie w jakim nie przekraczają one ww. limitu oraz niektóre zobowiązania alimentacyjne i zobowiązania wynikające z obowiązku zapłaty renty lub odszkodowania, o którym mowa powyżej jednakże tylko do wysokości trzykrotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, a dopiero potem zostanie zaspokojony wierzyciel hipoteczny.

Plan podziału

Plan podziału to dokument sporządzany w postępowaniu upadłościowym dotyczącym przedsiębiorcy, jego odpowiednikiem w postępowaniu dotyczącym konsumenta jest plan spłaty. W zakresie jednak podział funduszy masy upadłości w przypadku postępowania prowadzonego w stosunku do konsumenta stosuje się odpowiednio przepisy art. 313 ust. 2, art. 335, art. 336, art. 340-348 i art. 352-356 oraz art. 358-360, a wiec przepisy dotyczące kolejności zaspokajania wierzycieli oraz planu spłaty.

Co zawiera plan podziału?

Plan podziału to dokument, który sporządza syndyk i przekazuje go sędziemu-komisarzowi do zatwierdzenia. W dokumencie tym powinny znaleźć się następujące informację:

• określenie rodzaju planu podziału (częściowy lub ostateczny),
• określenie sumy podlegającej podziałowi,
• wymienienie wierzytelności i praw osób uczestniczących w podziale,
• określenie sum przypadających każdemu z uczestników w podziale,
• wskazanie jakie sumy mają zostać wypłacone, a jakie maja trafić do depozytu sądowego lub pozostawione w masie upadłości na zaspokojenie wierzytelności objętych nierozpoznanymi sprzeciwami z uwzględnieniem takiego stanowiska.

Rozstrzygniecie sędziego-komisarza w sprawie planu podziału

Sędzia komisarz po otrzymaniu planu podziału sporządzonego przez syndyka może:

• zatwierdzić taki dokument,
• dokonać w nim zmian,
• zlecić syndykowi dokonanie zmian w planie.

O ostatecznym kształcie planu podziału decyduje zatem sędzia-komisarz.

Plan podziału dla środków z tytułu likwidacji obciążonych składników majątku

Jak wiadomo wierzyciele hipoteczny, czy też wierzyciele, których wierzytelności są zabezpieczone zastawem obciążającym mienie upadłego mają pierwszeństwo przy zaspokojeniu ze środków pochodzących z likwidacji tego mienia. To samo dotyczy osób, którym przysługują prawa lub roszczenia osobiste obciążające takie mienie. W związku z tym faktem dla sum uzyskanych z tytułu likwidacji tych składników majątku upadłego syndyk sporządza odrębny plan podziału. Dokument ten musi zawierać takie same informację, jak w przypadku ogólnego planu podziały, a dodatkowo wymieniać dodatkowe prawa i roszczenia osobiste, które wskutek sprzedaży nieruchomości wygasły.

Ogłoszenie planu podziału

Obwieszczenie o złożeniu planu podziału zamieszczane jest w Krajowym Rejestrze Zadłużonych.

Sędzia komisarz powinien zawiadomić upadłego oraz radę wierzycieli jeżeli taka została ustanowiona o złożeniu planu podziału jednocześnie informując, że osoby takie mogą przeglądać plan podziały w sekretariacie Sądu, a  w terminie dwóch tygodniu od dnia obwieszenia wnosić co do tego planu zarzutu. Z uwagi na elektronizację postępowania upadłościowego dostęp do tego rodzaju dokumentu jest możliwy za pośrednictwem Krajowego Rejestru Zadłużonych.

Zarzuty do planu podziału

Termin do wniesienia zarzutów wynosi 2 tygodnie od dnia zamieszczenia obwieszenia o złożeniu planu podziału w Sądzie. Zarzuty takie może składać upadły, wierzyciele lub inne osoby które uczestniczą lub powinny uczestniczyć w planie podziału. Zarzuty co do planu podziału rozpoznaje sędzia-komisarz, który w razie potrzeby może wysłuchać osoby, której praw dotyczą zarzuty.

Zatwierdzenie planu podziału

Plan podziału może zostać zatwierdzony przez sędziego komisarza jeżeli:

• nie wniesiono w stosunku do niego zarzutów,
• wniesiono do planu podziału zarzutu, ale zostały one prawomocnie oddalone przez sędziego komisarza, a w razie zaskarżenia decyzji sędziego komisarza oddalone prawomocnie przez Sąd, a w razie uwzględnienia zarzutów plan podziału został prawomocnie zmieniony i sprostowany.

Postanowienie o zatwierdzeniu planu podziały, jego sprostowaniu i zmianie zostaje zamieszczone jest w KRZ w formie obwieszczenia.

Wykonane planu podziału

Plan podziału wykonuje się niezwłocznie po jego zatwierdzeniu przez sędziego komisarza, chyba, że postanowienie o ogłoszeniu upadłości nie uległo jeszcze uprawomocnieniu,

Wykonanie planu podziału

Wykonanie planu podziału polega na:

• wydanie należności wierzycielowi,
• przesłanie należności na rachunek bankowy wierzyciela.

Syndyk po wykonaniu planu podziału syndyk składa w Sądzie sprawozdanie na tę okoliczność.

Sąd Apelacyjny w Krakowie w uzasadnieniu do postanowienia z dnia 21 sierpnia 2013 r. w sprawie o sygn. akt. I ACz 1261/13 stwierdził, że:

„Z art. 532 wynika bezwzględny nakaz wykonania planu podziału, a w sytuacjach szczególnych, przewidzianych ustawą wykonanie planu podziału może polegać na złożeniu sumy wydzielonej na zaspokojenie wierzytelności do depozytu sądowego (art. 356, 357, 358). Trafnie wskazuje strona pozwana w odpowiedzi na zażalenie, że nawet w przypadku sumy, której wysokość zależy od warunku rozwiązującego, podlega ona wydaniu wierzycielowi bez zabezpieczenia (art. 356). Podkreślenia przy tym wymaga, że wskazane w przepisach szczególnych złożenie sumy do depozytu sądowego stanowi formę wykonania planu podziału. Skoro zatem także w przypadkach szczególnych plan podziału podlega wykonaniu, tyle, że jego wykonanie polega na złożeniu sum w nim przewidzianych do depozytu sądowego, to przyjąć należy, iż wstrzymanie wykonania planu podziału jest niedopuszczalne.”

Zaspokojenie wierzyciela rzeczowego przed zbyciem przedmiotu obciążonego

Jak wiadomo wierzyciel, którego wierzytelności jest zabezpieczona hipoteką lub hipoteką morską ma w toku postępowania uprzywilejowaną pozycje. Może zdarzyć się tak, że znaczna cześć wierzytelności zostanie zaspokojona z ogólnego funduszu masy upadłości, a dopiero potem zostanie zbyta nieruchomość lub statek, na którym zostało ustanowione zabezpieczenia. W takim przypadku ustawodawca postanowił, ze w prawa wierzyciela, w zakresie w jakim jego wierzytelność została zaspokojona z ogólnego funduszu masy upadłości wejdzie upadły. Dla przykładu wierzytelność banku o wartości 90 tys. zł została zabezpieczoną hipoteka o wartości 100 tys. zł na nieruchomości wartej 150 tys. zł. W toku postępowania upadłościowego wierzyciel hipoteczny został zaspokojony z ogólnego funduszu masy upadłości w kwocie 50 tys. zł. Ze sprzedaży nieruchomości obciążonej hipoteką syndyk uzyskał kwotę 120 tys. zł. W takim przypadku wierzyciel będzie korzystał z pierwszeństwa, w zakresie zaspokojenia swojej wierzytelności, ale z wyłączeniem kwoty, która została przeznaczona na zaspokojenie tej wierzytelności z ogólnego funduszu masy upadłości.

Zaspokojenie poręczycieli, gwarantów i współdłużników upadłego

W przypadku, gdy zobowiązanie dłużnika została zabezpieczone poręczeniem poręczyciel ma prawo żądać uwzględnienia go w planie podziału, w zakresie kwoty wierzytelności jaka została przez niego spłacona. To samo dotyczy gwaranta i współdłużnika.