Cele instytucji zabezpieczenia alimentów 

Instytucja zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego służy zaspokojeniu potrzeb uprawnionego do alimentacji na czas trwania procesu oraz niweluje niektóre skutki związane z zaleganiem z płatnością alimentów. O ile w przypadku innych zabezpieczeń roszczeń cywilnoprawnych koniecznym jest udowodnienie, że brak takiego zabezpieczenia uniemożliwi lub chociażby utrudni wykonanie orzeczenia końcowego w przypadku alimentów jest inaczej. Osoba uprawniona bądź jej przedstawiciel muszą jedynie uprawdopodobnić istnienie roszczenia alimentacyjnego. Zabezpieczenie takie służy bezpośrednio zaspokojeniu roszczenia alimentacyjnego.

Wniosek o zabezpieczenie powództwa o alimenty 

Wniosek o zabezpieczenie powództwa alimentacyjnego można złożyć w raz z pozwem o alimenty, jak również przed wniesieniem tego powództwa, a wówczas sąd wyznaczy termin do wytoczenia przez uprawnionego sprawy przed Sądem. Również po wniesieniu powództwa strona może na piśmie lub do protokołu rozprawy wnieść stosowany wniosek. Do wniosku takiego należy dołączyć dowody uprawdopodabniające zasadności roszczenia, w przypadku alimentów na dzieci będzie to akt urodzenia. We wniosku należy wskazać jakiej kwoty zabezpieczenia domaga się powód oraz sposób jej zapłaty, np. do 5 każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie do rąk matki powoda. W pierwszej instancji sprawy o alimenty rozstrzyga Sąd Rejonowy bez względu na wartość przedmiotu sporu.

Właściwość Sądu 

Wniosek o zabezpieczenie powództwa o alimenty rozpoznaje Sąd właściwy do rozstrzygnięcia sprawy głównej. Postanowieniu takiemu Sąd z urzędu nadaje klauzule wykonalności z urzędu (pomimo że od powyższego rozstrzygnięcia procesowego służy środek zaskarżenia). Od postanowienia sądu w sprawie zabezpieczenia strona może się odwołać, składając zażalenie do Sądu wyższej instancji (Sądu Okręgowego). Termin na wniesienie takiego zażalenia wynosi 7 dni. Od zażalenia takiego pobiera się opłatę sądową w wysokości 30 zł. Warto jednak pamiętać, że zażalenie takie nie wstrzymuje automatycznie wykonania zapadłego rozstrzygnięcia, możemy jednak wnosić aby wykonanie tego postanowienia zostało wstrzymane przez Sąd I instancji (decyzja w tym zakresie zapada na posiedzeniu niejawnym).

Zabezpieczenie alimentów na przyszłość

Możliwe jest również zabezpieczenie przyszłego roszczenia alimentacyjnego. Polega to na zobowiązaniu mężczyzny, który nie jest mężem matki, a którego ojcostwo zostało jedynie uwiarygodnione do wyłożenia sumy potrzebnej do utrzymania matki dziecka przez trzy miesiące w okresie porodu oraz utrzymania dziecka przez pierwsze trzy miesiące życia.

Zwrot nienależnie pobranych alimentów 

W przypadku gdy w końcowym wyroku kwota alimentów wynikająca z postanowienia zabezpieczającego nie zostanie utrzymana, tj. alimenty nie zostaną zasądzone lub zostanie zasądzona niższa kwota alimentów powód będzie zobowiązany zwrócić jako świadczenie nienależne świadczenia alimentacyjne pobrane na podstawie nieprawomocnego rozstrzygnięcia procesowego. Z uwagi na istotny charakter świadczenia alimentacyjnego jako zaspokajającego podstawowe potrzeby uprawnionego do alimentacji udział zawodowego pełnomocnika takiego jak adwokat lub radca prawny zwykle jest w sprawie potrzebny.