Śmierć rolnika, a dopłaty bezpośrednie z UE
Skutki śmierci rolnika
Śmierć osoby uprawnionej na podstawie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego do otrzymania środków z UE w ramach płatności bezpośrednich rodzi ze sobą określone konsekwencje. W niniejszym artykule omówiona zostanie sytuacja, gdy śmierć rolnika następuje w okresie pomiędzy złożeniem wniosku o przyznanie płatności, a decyzją w sprawie przyznania tej płatności.
Uprawnienia spadkobierców
Spadkobierca rolnika jeżeli chce otrzymać płatność bezpośrednią na takich samych warunkach co zmarły rolnik musi spełnić określone w ustawie przesłanki. Przede wszystkim grunty, w związku z którymi otrzymana zostanie płatność muszą być w posiadaniu rolnika lub jego spadkobiercy do 31 maja roku, w którym złożono wniosek o przyznanie płatności (w przypadku zwierząt ustawa określa szczegółowa jaki okres ich posiadania jest wystarczający). Spadkobierca musi też co oczywiste spełniać pozostałe warunku przyznania płatności (te same co spadkodawca-rolnik). Nabycie praw do płatności nie następuje jednak w sposób automatyczny, konieczny jest bowiem stosowany wniosek ze strony spadkobierców. Termin na złożenie tego wniosku wynosi 7 miesięcy i jest liczony od dnia otwarcia spadku po zmarłym rolniku. Dniem otwarcia spadku jest dzień śmierci spadkodawcy. Do wniosku tego należy dołączyć prawomocne postanowienie o stwierdzenie nabycia spadku lub zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia. Jeżeli natomiast postępowanie spadkowe nie zostało jeszcze zakończone zaświadczenie, że postępowanie takie jest w toku (np. potwierdzoną przez Sąd kopie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku lub zaświadczenie o zarejestrowaniu wniosku w Sądzie). Termin ten ma charakter nieprzywracany. Organ nie przywróci tego terminu również z uwagi na zarzut, iż spadkobierca nie wiedział o tym terminie zgodnie z zasada ignorantia iuris nocet. Agencja nie ma także obowiązku informować spadkobierców rolnika o tym terminie. Zgodne bowiem z art. 3 ust. 2 pkt. 3 ustawy, w postępowaniach w sprawach indywidualnych dotyczących płatności bezpośrednich, rozstrzyganych w drodze decyzji, organ administracji publicznej udziela stronom, na ich żądanie, niezbędnych pouczeń co do okoliczności faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania. Organ udziela zatem informacji, gdy wystąpi o to strona. Powołany przepis znacznie ogranicza tzw. obowiązek informacyjny organu. Nie dotyczy to więc przypadków, w których to sama strona zwróciła się o niezbędne informację, wówczas informację takie powinna otrzymać z uwagi na zasadę zaufania do organu obowiązującą w postępowaniu administracyjnym. W celu uzyskania dodatkowych informacji należy skonsultować się z adwokatem lub radcą prawnym. W sprawach dotyczących zaniedbań spadkobierców w zakresie przyłączenia się do postępowania po zmarłym rolniku wypowiadało się sądownictwo administracyjne, między innymi:
1. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w wyroku z dnia 25 października 2016 r., o sygn. akt II SA/Op 445/16,
2. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w wyroku z dnia 11 stycznia 2017 r. o sygn. akt. I SA/Kr 1233/16,
3. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w wyroku z dnia z dnia 16 listopada 2016 r. o sygn. akt. I SA/Bk 410/16,
4. Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy w wyroku z dnia z dnia 2 lutego 2016 r. o sygn. akt. II SA/Bd 1399/15.
Pomoc Kancelarii
Nasza Kancelaria zajmuje się również sprawami dotyczącymi dotacji z UE. Zapraszamy do współpracy rolników z całej Polski, ze szczególnym uwzględnieniem województwa podkarpackiego, w tym miasta Jarosławia, Przeworska, Rzeszowa oraz Przemyśla.