Czego tak naprawdę
dotyczą sprawy spadkowe?
Sprawy spadkowe to
potoczna nazwa dwóch rodzajów postępowań dotyczących spadku, czyli:
- postępowania w
przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku,
- postępowania o dział
spadku.
Kto może Ci pomóc w
sprawie spadkowej?
Jeżeli nie możesz
sprawy spadkowej załatwić u notariusza i konieczne jest wszczęcie postępowania sądowego
w sprawie spadkowej może Cię reprezentować adwokat lub radca prawny. Nasz
zespół radców prawnych w Kancelarii w Przeworsku
i w Kancelarii w
Jarosławiu zajmuje się również tego rodzaju sprawami.
Notarialne
poświadczenie dziedziczenia
Jeżeli wszyscy
spadkobiercy przebywają w Polsce lub mogą przyjechać do naszego kraju i wstawić
się osobiście u polskiego notariusza najszybszym rozwiązaniem, w celu uzyskania
potwierdzenia prawa do spadku jest sporządzenie w Kancelarii notarialnej aktu poświadczenia
dziedziczenia. Nie jest możliwe w tym przypadku działanie przez pełnomocnika,
nawet będącego adwokatem lub radcą prawnym. Sprawę można wówczas załatwić jeden
dzień bez konieczności angażowania, w tym celu Sądu. Do sporządzenia aktu notariusz
będzie potrzebował aktu zgonu zmarłego spadkodawcy, a także aktów urodzenia lub
małżeństwa spadkobierców testamentowych oraz ustawowych. Jeżeli spadkobierca
sporządził testament również ten dokument będzie potrzebny.
Kiedy nie jest możliwe
sporządzenie notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia?
Sporządzenie takiego
aktu nie jest możliwe wówczas, gdy spadkobiercy nie mogą stawić się osobiście u
notariusza lub też istnieje spór co do ważności testamentu. W takim przypadku pozostanie
wyłącznie droga sądowa, a więc postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nabycia
spadku.
Stwierdzenie nabycia
spadku przez Sąd
Sąd stwierdzi nabycie
spadku tylko na wniosek osoby zainteresowanej. Taki wniosek może złożyć spadkobierca
ustawowy lub testamentowy, ale także wierzyciel lub dłużnik spadkobiercy. Interes
w uzyskaniu postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku mają także współwłaściciele
rzeczy lub praw należących do spadkodawcy, czy też osoby która roszczą sobie
prawa do składników spadku, zarówno rzeczowe, np. zasiedzenie, jak i
obligacyjne, np. wynikające z umowy najmu lub dzierżawy. W przypadku gdy Sąd
stwierdzi brak interesu prawnego w uzyskaniu postanowienia o stwierdzenie
nabycia spadku wniosek zostanie oddalony.
Czy mam obowiązek przeprowadzenia
postępowania spadkowego jako spadkobierca?
Nie. Żaden przepis Cię
do tego nie zobowiązuje. W praktyce bardzo często spotykamy się z sytuacjami,
że firmy windykacyjne błędnie informują spadkobierców dłużników, że taki obowiązek
istnieje. Jeżeli wierzyciel chce pociągnąć do odpowiedzialności za zobowiązania zmarłego jego
spadkobierców może samodzielnie złożyć wniosek o stwierdzenie nabycia spadku.
O czym trzeba pamiętać
po wydaniu przez Sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku?
Po wydaniu takiego postanowienia
najlepiej jest uzyskać jego odpis ze stwierdzeniem prawomocności. Nabycie
spadku należy zgłosić do urzędu skarbowego, gdyż jest to podstawa do naliczenia
podatku od spadków i darowizn. W przypadku zerowej grup podatkowej zgłoszenie spadku
do Urzędu Skarbowego jest warunkiem zwolnienia z podatku. Postanowienia o
stwierdzenie nabycia spadku, w przypadku gdy w jego skład wchodzą nieruchomości
zostanie również przesłane przez Sąd do wydziału wieczysto-księgowego. W przypadku braku zgłoszenia zmiany właściciela do ksiąg wieczystych Sąd może nałożyć na spadkobiercę wysoką karę pieniężną.
Jak podzielić spadek po
stwierdzeniu jego nabycia?
Wiele osób nie jest świadoma,
że stwierdzenie nabycia spadku to dopiero pierwszy etap przeprowadzenia postępowania
spadkowego. W postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku Sąd określa wyłącznie
udział przysługujący poszczególnym spadkobiercą, a nie to jaki składnik majątku
zostanie mu przekazany ze spadku. Jeżeli spadkobierców jest więcej niż dwóch i chcą oni podzielić składniki majątkowe
wchodzące do spadku muszą dokonać działu spadku w sposób umowny lub sądowy.
Umowny dział spadku
Podziału spadku można
dokonać w drodze umowy. W przypadku gdy podział ten obejmuje nieruchomości wymagana
jest forma aktu notarialnego. Umowę o dział spadku sporządzoną w formie aktu
notarialnego można zawrzeć u dowolnego notariusza. Co ważne, w tym przypadku
można działać również przez pełnomocnika, np. adwokata lub radcę prawnego. Warunkiem
zawarcia tego rodzaju umowy jest jednak porozumienie pomiędzy wszystkimi spadkobiercami.
W przypadku braku takiego porozumienia nie ma możliwości zawarcia umowy, a
zainteresowani muszą się udać po rozstrzygnięcie do Sądu.
Dział spadku
Uprawnionym do złożenia
wniosku o dział spadku jest każdy ze spadkobierców, którego prawa zostały
potwierdzone w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akcie
poświadczenia dziedziczenia. Celem tego postępowania jest zniesienie wspólności
majątku spadkowego. W postępowaniu tym może także zostać zniesiona
współwłasność z innego tytułu. Dla przykładu spadkodawca był właścicielem ½ udziału
w domu, właścicielem drugiej połowy była jego żona. W takim przypadku
spadkobiercy mogą żądać w postępowaniu o dział spadku zniesienie współwłasności
nie tylko udziału w domu przysługującej zmarłemu, ale całej nieruchomości.
Inne sprawy związane z
prawem spadkowym
Postępowanie o
stwierdzenie nabycia spadku to nie jedyne sprawy, których materialną podstawą
są przepisy prawa spadkowego. Do spraw spadkowym, w szerokim tego słowa
znaczeniu można zaliczyć także sprawy o zachowek.
Zachowek
Instytucja zachowku
został wprowadzona do polskiego systemu prawnego, w celu ochrony praw
najbliższych dla spadkodawcy osób, jego członków rodziny, a tym samym uprawnionych
do dziedziczenia ustawowego. Zachowek to roszenie pieniężne, co oznacza, że
uprawniony nie zyskuje prawa rzeczowym do składników mienia należącego do
spadku.
Ile trwają sprawy
spadkowe?
U notariusza wszystkie formalności
możesz załatwić w jeden dzień. Na rozstrzygnięcie sprawy o stwierdzenie nabycia
spadku najczęściej trzeba czekać trzy miesiące, w zależności do tego jaki Sąd
jest właściwy do rozpoznania sprawy. W przypadku działu spadku okres
oczekiwania jest jeszcze dłuższy, zwłaszcza gdy zachodzi konieczność sporządzenie
opinii przez biegłego sądowego.
Jakie są koszty postępowania
spadkowego?
Jeżeli chodzi o postępowanie
o stwierdzenie nabycia spadku to na koszty postępowania składa się opłata
sądowa w kwocie 50 zł, opłata, z tytułu ogłoszenia postanowienia w Krajowym
rejestrze Spadkowym w kwocie 5 zł, a w przypadku korzystania z pomocy pełnomocnika także
opłata skarbowa, z tytułu złożenia dokumentu pełnomocnictwa do akt sprawy i
honorarium adwokat lub radcy prawnego. W sprawach o stwierdzenie nabycia spadku
koszt wynagrodzenia naszej Kancelarii wynosi 3 000 zł, w przypadku gdy spadkodawca
nie sporządził testamentu oraz 3 600 zł, w przypadku, gdy takie testament
nie został sporządzony. Koszty te mogą się różnić w zależności od stopnia nakładu
pracy pełnomocnika. Na samym początku współpracy Klient otrzymuje jednak kompleksową
informację na temat warunków finansowych współpracy z nasza Kancelarią. W sprawach
o dział spadku wynagrodzenie
pełnomocnika jest zależne od wartości udziału w spadku przysługującego mocodawcy.
Czy często prowadzimy
sprawy spadkowe?
Tak. Sprawy spadkowe
należą do jednej z głównych specjalizacji naszej Kancelarii. Rocznie pomagamy
naszym Klientom jako ich pełnomocnicy lub doradcy w kilkudziesięciu sprawach
spadkowych. Dzięki doświadczeniu uzyskanemu w takim sposób większość spraw spadkowych
ma dla nas rutynowy charakter.
Sprawy spadkowe –
adwokat czy radca prawny?
Zarówno adwokaci i
radcy prawni wykonują zawód zaufania publicznego i gwarantują wysoki poziom
świadczonych usług. Jeżeli zatem potrzebujesz pomocy w sprawie spadkowej możesz
udać się zarówno do adwokata lub radcy prawnego. W sprawach spadkowych specjalizują
się zarówno adwokaci i jak radcy prawni prowadzący Kancelarię w Przeworsku,
Jarosławiu lub innych miastach. Inaczej jest w przypadku firm, które nie są prowadzone
przez osoby wykonujące te zawody. W takim przypadku nie masz gwarancji ani co
do kwalifikacji osoby udzielającej pomocy, ani jakości tej pomocy.
Trudne sprawy spadkowe
Sprawy spadkowe również
bywają trudne. Najczęściej fakt skomplikowania sprawy spadkowej wynika z dużego
kręgu spadkobierców, których dane nie są znane lub też sporu co do ważności sporządzonego
przez spadkodawcę testamentu.
Darmowe porady prawne w
sprawach spadkowych
Nasza Kancelaria
obecnie nie udziela bezpłatnych porad prawnych w sprawach spadkowych. W celu
uzyskania darmowej pomocy prawnej w sprawach spadkowych można udać się do punktów
nieodpłatne pomocy prawnej. W takim jednak przypadku, w celu uzyskania darmowej
porady prawnej od adwokata lub radcy prawnego należy spełnić dodatkowe warunki
dotyczące sytuacji materialnej.
Sprawa spadkowa po rodzicach
Zasadą jest, że każde
postępowanie spadkowe prowadzone jest odrębnie w stosunku do danego zmarłego
istnieje jednak możliwość połączenia dwóch lub większej liczby postępowań jeżeli
przemawiają za tym względy celowościowe. Jeżeli zamarli małżonkowie posiadali
tych samych spadkobierców ustawowych (nie mieli dzieci z innych związków) i nie
sporządzili testamentów to zazwyczaj Sąd zgadza się na połączenie obydwu spraw do
łącznego rozpoznania lub łączy te sprawy z własnej inicjatywy. Jest to
przejawem ekonomiki procesowej. W takim jednak przypadku oplata sądowa musi
zostać wniesiona odrębnie od każdego postępowania.
Podział spadku po
rodzicach
Podziału spadku po
rodzicach podobnie jak postępowanie spadkowe również można dokonać w toku
jednego postępowania, zwłaszcza jeżeli majątek wchodzących w skład mas
spadkowych zmarłych małżonków należał do ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej.
Jaki Sąd jest właściwy w
sprawach spadkowych?
W sprawach spadkowych co
do zasady właściwy jest Sąd ostatniego miejsca zamieszkania lub pobytu
spadkodawcy. Dla przykładu jeżeli spadkobierca mieszkał w powiecie przeworskim właściwy
do rozpoznania sprawy spadkowej będzie Sąd Rejonowy w Przeworsku, natomiast gdy
ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego znajdowało się w Jarosławiu to Sąd
Rejonowy w Jarosławiu rozstrzygnie sprawę spadkową. Od tej zasady występują
pewne wyjątek, a mianowicie istnieje możliwość rozpoznania sprawy przez inny właściwy
miejscowo Sąd jeżeli przemawiają za tym względy celowościowe. Najczęściej dotyczy
to sytuacji, gdy większość spadkobierców mieszka w okręgu innego Sadu. W związku
jednak z wdrożeniem możliwości udziału w rozprawach sądowych w trybie online przypuszczamy,
że Sądy będą coraz rzadziej korzystać z tego wyjątku, gdyż po prostu nie będzie
takiej potrzeby.
Czy mogą załatwić
sprawę spadkową prze Internet?
Tak, jeżeli ustanowisz pełnomocnikiem
w swojej sprawie spadkowej adwokata lub radcę prawnego może on załatwić za
Ciebie wszystkie formalności. Nie musisz brać udziału w rozprawie o
stwierdzenie nabycia spadku lub dział spadku. Jeżeli Sąd postanowi Cię przesłuchać
Twój pełnomocnik może w twoim imieniu złożyć wniosek udział w rozprawie w
trybie online za pośrednictwem wideokonferencji.
Jak wygląda współpraca z
Kancelarią w sprawach spadkowych?
W sprawach spadkowych oferujemy
trzy zakresu pomocy prawnej:
- konsultację w sprawie
spadkowej,
- redakcje pisma w
sprawie spadkowej,
- reprezentowania Klienta
w postępowaniu spadkowym.
Konsultacja w sprawie
spadkowej
W trakcie konsultacji w
sprawie spadkowej otrzymasz informację na temat Twojej sytuacji, w zakresie
spraw spadkowych. Jeżeli postępowanie spadkowe nie zostało jeszcze przeprowadzone
poinformujemy Cię jaki przysługuje Ci udział w spadku i czy będziesz musiał spłacić
zachowek.
Redakcja dokumentu potrzebnego w sprawie spadkowej
W ramach tego rodzaju
pomocy możemy sporządzić dla Ciebie wniosek o stwierdzenie nabycia spadku,
wniosek o dział spadku lub też pozew o zapłatę zachowku. Sporządzenie dokumentu
będzie poprzedzone dogłębną analizą sprawy.
Reprezentacja w Sądzie
w sprawie spadkowej
Jest to zalecana forma
pomocy prawnej. W takim przypadku jeden z naszych radców poprowadzi Twoją
sprawę od A do Z i na bieżąco będzie Cię informował o jej przebiegu.
Gotowe wzory pism w sprawach
spadkowych
Na naszym blogu
znajdziesz gotowe pisma w sprawach spadkowych, jeżeli chcesz sporządzić potrzebny
dokument samodzielnie zapraszamy na naszego bloga. Jeżeli natomiast chcesz, aby
sprawą zajął się prawnik zapraszamy do kontaktu.
