Dobrowolne poddanie się karze
Istota dobrowolnego poddania się karze
Nie zawsze jest tak, że sprawca dąży do wykazania swojej niewinności. W niektórych sytuacjach jest tak, że sprawca przyznaje się do winy, a stara się natomiast wyłącznie o złagodzenie grożącej mu kary. Niektóre instytucję pozwalają oskarżonym na obniżenie wysokości kary w związku z przyznaniem się do winy. Instytucja dobrowolnego poddania karze nie musi jednak oznaczać, że w każdym przypadku oskarżony musi przyznać się do winy, aby znalazła ona zastosowanie. Nie mniej jednak przyznanie się oskarżonego do winy odgrywa kluczową rolę przy ocenie Sądu czy okoliczności popełnienia przestępstwa i wina oskarżonego nie budzą wątpliwości co stanowi obligatoryjną przesłankę uwzględnienia wniosku o dobrowolne poddanie się karze. Wniosek taki może złożyć sam oskarżony lub działając z jego upoważnienia obrońca. Dobrowolne poddanie się karze dotyczy wyłącznie postępowań, których przedmiotem jest karnoprawna ocena czynów zagrożonych karą nie wyższą niż 15 lat pozbawienia wolności. W tym przypadku chodzi jednak o górną, nie dolną granicę kary. Oznacza to, ze instytucja dobrowolnego poddania się karze nie znajdzie zastosowania między innymi w przypadku zbrodni zabójstwa.
Przesłanki zastosowania instytucji dobrowolnego poddania się karze
Dodatkowymi przesłankami uwzględnienia wniosku oskarżonego o dobrowolne poddanie się karze jest to, aby cele postępowania zostały osiągnięte pomimo nie przeprowadzenia rozprawy. Chodzi tutaj przede wszystkim o wychowawcze funkcje prawa karnego. Na uwzględnienie wniosku o dobrowolne poddanie się karze przez oskarżonego może nie wyrazić zgody prokurator i brak tej zgody jest wiążący dla Sądu. Brak zgody w tym przypadku nie może być jednak wyrażony w sposób milczący lecz koniecznym jest, aby w sposób jednoznaczny prokurator wyraził swój sprzeciw. Na takich samych zasadach jak prokurator uwzględnieniu ww. wniosku może sprzeciwić się pokrzywdzony. W niektórych sytuacjach Sąd nie wyraża zgody na uwzględnienie wniosku oskarżonego w proponowanej formie i treści. Dla przykładu zdaniem Sądu oskarżony proponuje zastosowanie zbyt łagodnej sankcji karnej. W takiej sytuacji oskarżony powinien dokonać zmian wskazanych przez Sąd w celu uzyskania zatwierdzenia swojego wniosku. Wniosek o dobrowolne poddanie się karze może sporządzić także obrońca będący adwokatem lub radcą prawnym. Przepisy umożliwiają również powołanie obrońcy z urzędu do czynności związanych z dobrowolnym poddaniem się karze. W przypadku dobrowolnego poddania się karze Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a także inne instytucje wpływające na zmniejszenie dolegliwości sankcji karnej.
