Sprawy o charakterze trans-granicznym

W dzisiejszych czasach ludzie są coraz bardziej mobilni. W związku z tym faktem procedowanych jest coraz więcej spraw o charakterze trans-granicznym. Do takich spraw należą również sprawy o alimenty jeżeli uprawniony lub zobowiązany do alimentacji przebywa na terenie innego kraju. Najczęściej w polskich realiach dotyczy to krajów należących do wspólnoty europejskiej (UE). W niniejszym artykule zostanie omówiona jurysdykcja krajowa w sprawach alimentacyjnych uregulowana w przepisach prawa unijnego.

Jurysdykcja krajowa na podstawie prawa unijnego

Kwestię ustalenia jurysdykcji krajowej na gruncie prawa UE w sprawach o alimenty reguluje artykuł trzeci rozporządzenia unijnego w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych. Zgodnie z tym artykułem uprawnionemu do alimentacji przysługuje prawo wyboru kraju, w którym będzie rozpatrzona sprawa o alimenty. Sprawę taką można bowiem wytoczyć zarówno w kraju w którym znajduje się miejsce zwykłego pobytu pozwanego jak i powoda. Dodatkowo istnieje możliwość ustalenia jurysdykcji krajowej na podstawie jurysdykcji innej sprawy związanej z obowiązkiem alimentacyjnym. Sprawa taka może dotyczyć odpowiedzialności rodzicielskiej lub określenia statutu danej. W polskich realiach przykładem takiej sprawy jest sprawa rozwodowa, w które jeden z małżonków dochodzi również roszczeń alimentacyjnych.

Sprawy o ustalenie jurysdykcji w praktyce orzeczniczej

Zasadniczo w obrocie prawnym najczęściej jednak dochodzi do ustalenia jurysdykcji krajowej na podstawie miejsca zwykłego pobytu jednej ze stron.  Samo pojęcie zwykłego pobytu powinno być natomiast ustalone na podstawie reguł właściwych dla krajowego porządku prawnego. Tak stwierdza między innymi Jolanta Zatorska w komentarzu do rozporządzenia unijnego regulującego tę materię. Przy ustaleniu miejsca zwykłego pobytu strony postępowania należy brać pod uwagę zarówno kryteria obiektywne (rzeczywisty pobyt) jak i subiektywne (zamiar pobytu). W praktyce należy jednak przyznać decydującą rolę kryterium obiektywnemu.

Zakres pomocy Kancelarii w ustaleniu właściwej jurysdykcji krajowej

W Kancelarii w Przeworsku, Jarosławiu oraz Rzeszowie pomagamy Klientom indywidualnym w ustaleniu Sądu właściwego do rozpoznania sprawy o alimenty. W przypadku gdy istnieje możliwość wyboru jurysdykcji krajowej należy rozważyć gdzie będzie korzystniej z punktu widzenia reprezentowanej strony wytoczyć sprawę. W tym celu należy oszacować możliwe do uzyskania tytułem alimentów kwoty w poszczególnych państwach oraz koszty związane z prowadzaniem sprawy, w tym koszty wynagrodzenia pełnomocnika. W sytuacji wyboru obcej jurysdykcji krajowej, np. niemieckiej właściwym do udzielenia pomocy będzie niemiecki odpowiednik adwokata lub radcy prawnego. W takim przypadku bowiem pomocy nie może udzielić polski prawnik, który nie zna zagranicznego prawa krajowego.