
Podstawowe zasady prawa wyborczego
Wybory bezpośrednie jako element demokracji
W demokratycznym państwa prawa większość organów stanowiących wyłania się w drodze wyborów bezpośrednich dokonywanych przez obywateli, którym przysługują czynne prawa wyborcze. Prawa wyborcze dzielą się na czynne i bierne. Bierne prawa wyborcze stwarzają możliwość kandydowania na urzędu, natomiast czynne możliwość głosowania w wyborach, które je wyłaniają. W wyborach powszechnych wyłaniamy takiego organy państwa jak Sejm, Senat, a także Prezydenta RP, a także do Parlamentu Unii Europejskiej. Z uwagi na ten fakt organy te cieszą się największym zaufaniem bowiem ich skład jest wyrazem woli suwerena (narodu). Wybory powszechne służą również wybieraniu organów stanowiących Gminy (Rady Gminy), Powiatu (Rada Powiatu), Województwa (Sejmik Województwa), a także niektórych organów wykonawczych, tj. Wójta (w większym miejscowościach odpowiednio Burmistrza lub Prezydenta miasta).
Istota podstawowych zasad wyborczych
Podstawową zasadą wyborów jest zasada równości. Oznacza to, że każdemu z wyborców przysługuje tylko i wyłącznie jeden głos, nie można zatem głosować dwukrotnie lub jeszcze większą ilość razy. Drugim elementem tej zasady jest to, że każdy głos niezależnie przez kogo został podany ma taką samą wartość. W polskim prawie głosowanie w wyborach nie jest obowiązkiem, lecz tylko uprawnieniem. Nie dotyczy to sfery obowiązków pozaprawnym, nie budzi bowiem wątpliwości, że obywatelskie sumienie podpowiada, aby zagłosować. W celu umożliwienia obywatela realizacji tego obowiązku wybory odbywają się zawsze w dniu wolnym od pracy.
Organizacja wyborów
Co do zasady wybory trwają tyko jeden dzień, przepisy prawa pozwalają jednak na zarządzenie wyborów trwających dwa dni. Obywatel nie zostanie zatem pociągnięty do jakiejkolwiek odpowiedzialność, w przypadku gdy nie weźmie udziału w wyborach. Samo głosowanie ma natomiast charakter tajny, na kartach wyborczych nie znajduje się bowiem nazwisko wyborcy. Co prawda każdy wyborca, który chce zagłosować w lokalu wyborczym musi własnoręcznym (w niektórych przypadkach pełnomocnik) podpisem potwierdzić odbiór karty do głosowania, jednak nie jest to równoznaczne z ujawnieniem na kogo zagłosuje. W doktrynie istnieje spór co do tego czy zachowanie tajności przy akcie wyboru jest obowiązkiem, czy uprawnieniem wyborcy. Nad przebiegiem wyborów czuwa Państwowa Komisja Wyborcza. W przypadku gdy dostrzeżemy nieprawidłowości przebiegu wyborów w zależności od rodzaju naruszeń możemy złożyć skargę wyborczą lub protest wyborczy. Dokument taki może sporządzić również adwokat lub radca prawny. W celu uzyskania informacji na temat prawa wyborczego w szerszym zakresie należy skontaktować się z Prawnikiem. Kancelaria Radcy Prawnego znajduje się w Jarosławiu, Przeworsku oraz Rzeszowie.