Postępowanie pojednawcze w sprawach pracowniczych
Ugoda w sprawie pracowniczej
W zakresie stosunków pracy często dochodzi do powstawania sporów pomiędzy pracownikiem, a pracodawcą. Są to szczególnego rodzaju spory, bowiem jedna z ich stron, tj. pracownik najczęściej znajduje się na znacznie słabszej pozycji, ze względu na przewagę ekonomiczną drugiej strony. W celu polubownego załatwienia sporów wynikających ze stosunku pracy możliwe jest powołanie komisji pojednawczej. Regulację dotyczące ww. komisji zawiera kodeks pracy. Komisje te są powoływane są co do zasady przez pracodawcę. Pracodawca nie posiada jednak w tym zakresie dowolności bowiem jest zobowiązany do tego, aby uzyskać pozytywną opinię pracowników co do powołania komisji pojednawczej. Wyjątek od tej reguły stanowi sytuacja, gdy w danym zakładzie pracy działa organizacja związkowa, bowiem wówczas to ta organizacja wspólnie z pracodawcą powołuje komisję pojednawczą. W taki sam sposób jak powołuje się komisję pojednawczą określa się jej zasady działania, tj. zasady i tryb powoływania komisji, czas trwania kadencji oraz liczbę członków komisji.
Kto może być członkiem Komisji pojednawczej?
Nie każdy może być członkiem komisji pojednawczej. Ograniczenia w tym zakresie mają za zadanie zapewnić, aby komisja pojednawcza działała w sposób jak możliwie bezstronny. Z uwagi na ten fakt członkiem komisji pojednawczej nie może być w szczególności radca prawny zakładu pracy lub pracodawcy, ani też osoba zarządzająca zakładem pracy w imieniu pracodawcy (główny kierownik zakładu). Głównym i podstawowym celem komisji pojednawczej jest zawarcie przez pracownika oraz pracodawcę ugody, tak aby nie było potrzeby kierowania zawisłego sporu do rozstrzygnięcia go przez Sąd co wiąże się dodatkowymi kosztami zarówno dla pracodawcy (opłata sądowa i koszt wynagrodzenia prawnika) oraz pracownika (koszt wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego).
Struktura Komisji pojednawczej
Na czele komisji pojednawczej stoi przewodniczący. Do pomocy ww. organ ma do dyspozycji zastępców. Organy komisji pojednawczej wybierane są przez członków komisji. Funkcję ww. organu komisji może pełnić wyłącznie jej członek. Niestety powoływanie komisji pojednawczych, zwłaszcza w małych zakładach pracy jest rzadkością co należy ocenić negatywnie, gdyż omówiona powyżej instytucja stanowi czynnik, które w wielu sprawach mógłby prowadzić do zawarcia ugody akceptowanej przez obie ze stron stosunku pracy.
Skutki niezawarcia ugody
Jeżeli nie dojdzie do zawarcia ugody przed komisją pojednawczą sprawa może trafić na wokandę Sądu Pracy. W sytuacjach określonych w kodeksie pracy komisja pojednawcza sama przekazuje sprawę do Sądu. W takim przypadku można zgłosić się do Kancelarii w Rzeszowie, Przeworsku lub Jarosławiu, aby uzyskać stosowną poradę prawną lub podpisać pełnomocnictwo dla radcy prawnego.