Matka zawsze jest pewna 

Zgodnie z zasadą prawną znaną już w starożytności matką dziecka jest kobieta, które te dziecko urodziła. Duże więcej wątpliwości w praktyce budzi kwestia ustalenia ojca dziecka. Kodeks rodzinny i opiekuńczy wprowadza domniemanie prawne, że ojcem dziecka jest małżonek jego matki, a także były małżonek, jeżeli od ustania małżeństwa nie minęło 300 dni. Na równi z rozwodem jest w tym przypadku traktowane unieważnienie małżeństwa, domniemanie to nie znajduje jednak zastosowania gdy dziecko urodziło się po upływie 300 dni od orzeczenia separacji. Jednak w przypadku gdy kobieta zawarła drugie małżeństwo nie domniemywa się, że to ten kolejny mąż jest ojcem dziecka jeżeli dziecko urodziło się po ustaniu poprzedniego małżeństwa. Domniemania te można obalić w drodze pozwu o zaprzeczenie ojcostwa.

Uznanie ojcostwa 

Jeżeli natomiast mężczyzna nie jest mężem kobiety, ale jest biologicznym ojcem dziecka powinien dziecko prawnie uznać.  Na uznanie dziecka przez ojca musi wyrazić zgodę jego matka. Uznanie jest możliwe tylko wówczas gdy dziecko jest niepełnoletnie (nowelizacja wprowadzona w 2009 r.). Oświadczenie o uznaniu dziecka można złożyć przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego, a w niektórych przypadkach przed Sądem, Konsulem, do protokołu sporządzonego przez Notariusza lub wobec Wójta, Prezydenta Miasta, Burmistrza, Sekretarza Gminy, Sekretarza Powiatu. Jeżeli dziecko uznał mężczyzna niebędący jego biologicznym ojcem można żądać  stwierdzenie bezskuteczności uznania ojcostwa. Sprawy mieszkańców miasta i gminy Przeworsk załatwia Kierownik USC w Przeworsku, natomiast mieszkańców Rzeszowa i Jarosławia odpowiednio Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego w Rzeszowie oraz w Jarosławiu.

Sądowe ustalenie ojcostwa

Kolejną metodą na ustalenie ojcostwa jest procedura sądowa. Sądowe ustalenie ojcostwa ma miejsce gdy biologiczny ojciec dziecka uchyla się od złożenia oświadczenia o uznaniu dziecka lub matka nie wyraża zgody na to, aby dany mężczyzna uznał ojcostwo dziecka. Niegdyś gdy badania genetyczne nie były dostępne Sąd ustalał ojcostwo na podstawie zeznań świadków, dokumentów i innych dowodów, które potwierdzały, że określony mężczyzna utrzymywał kontakty o charakterze fizycznym z matką dziecka w okresie w którym dziecko zostało poczęte. Takie środki dowodowe zwykle były bardzo zawodne. W dzisiejszych czasach podstawowym dowodem stwierdzającym ojcostwo mężczyzny są porównawcze badania genotypu potencjalnego ojca i dziecka. Dowód ten z wysokim prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością przesądza o ojcostwie mężczyzny lub o tym że mężczyzną ten nie jest w żadnym przypadku biologicznym ojcem konkretnego dziecka.

Reprezentacja w Sądzie

Sprawy o ustalenie ojcostwa są bardzo delikatne i trudne, dlatego warto w tym sprawach być reprezentowanym przez adwokata lub radcę prawnego. Pomoc prawnika powinna zminimalizować stres.