Zajęcie nagrody jubileuszowej i 13 pensji na rachunku bankowym
Czy Komornik może zająć nagrodę jubileuszową?
Tak, ale tylko na zasadach określonych w kodeksie pracy. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 lutego 2004 r., o sygn. akt. I PK 217/03 stwierdził, iż nagroda jubileuszowa podlega ochronie przed potrąceniami jak wynagrodzenie za pracę. Teza ta jest aktualna (LEX nr 520232659). Dodatkowe wynagrodzenie roczne również podlega zajęciu oraz egzekucji w sposób określony w art. 87 i następnych k. p. Jak wyjaśnił bowiem Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 lutego 2004 r. o sygn. akt. akt I PK 217/03, „wyraźnie ochronna funkcja art. 87 §1 k. p. daje podstawę do przyjęcia, że w pojęciu "wynagrodzenie za pracę" - w ujęciu tego przepisu - może się mieścić nie tylko wynagrodzenie za pracę w ścisłym znaczeniu, ale również inne świadczenia związane z pracą o charakterze zbliżonym do wynagrodzenia za pracę, czyli takie składniki szeroko pojmowanego wynagrodzenia, które nie są w ścisłym znaczeniu wynagrodzeniem za pracę, jednak są traktowane przez ustawodawcę na porównywalnych zasadach. (…) Tezy wskazanego orzeczenia są aktualne (LEX nr 520232659).
W jakiej części może być zajęta nagroda jubileuszowa i 13 pensja?
Z ww. przepisów oraz wskazanego orzecznictwa wynika, że należności pracownika, z tytułu nagrody jubileuszowej oraz dodatkowego wynagrodzenia rocznego (trzynastej pensji) mogą być potrącane z zastosowaniem art. 87 k. p zgodnie z którym.:
„§1. Z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - podlegają potrąceniu tylko następujące należności: [...] 2) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne[…]”[...] §4. Potrącenia, o których mowa w § 1 pkt 2 i 3, nie mogą w sumie przekraczać połowy wynagrodzenia [...]
oraz art. 871 k. p., zgodnie z którym:
„§ 1. Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości: 1) minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne [...] §2 Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, kwoty określone w § 1 ulegają zmniejszeniu proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.”
Podwójne zajęcie wynagrodzenia
Może się zdarzyć, że w toku postępowania egzekucyjnego dojdzie do sytuacji, że najpierw wynagrodzenie zostanie potrącone przez pracodawcę, a następnie pozostała kwota zajęta przez komornika. Sytuacja, gdy dochodzi do podwójnego zajęcia wynagrodzenia za pracę prowadzi do naruszenia przepisów prawa pracy regulujących egzekucję z wynagrodzenia za pracę oraz innych świadczeń związanych z pracą. Oczywiście Komornik sądowy może nie posiadać wiedzy o tym, iż znajdujące się rachunku bankowym dłużnika środki pieniężne stanowią przelane przez pracodawcę wynagrodzenie za pracę oraz inne świadczenia związane z pracą, które to świadczenia zostały już potrącone na potrzeby postępowania egzekucyjnego przez pracodawcę dlatego też dłużnik musi o tym powiadomić komornika. Przepisy dotyczące ochrony wynagrodzenia za pracę spod egzekucji były całkowicie martwe, gdy za dopuszczalne uznano by możliwość późniejszego potrącenia tego wynagrodzenia w wyniku zajęcia rachunku bankowego pracownika wobec faktu, iż wynagrodzenie za pracę powinno być uiszczane na rachunek bankowy pracownika zgodnie z zapisami kodeksu pracy (art. 86 §3 k. p.). Na marginesie należy dodać, że ochrona wynagrodzenia za pracę służy zabezpieczeniu podstawowych środków do życia dłużnika. W skutek dwukrotnego potrącenia wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń związanych z pracę w sposób, o którym mowa powyżej doszłoby jednocześnie do naruszenia przepisów prawa pracy regulujących zasady dokonywania potrąceń w toku postępowania egzekucyjnego oraz pozbawienia dłużnika podstawowych środków do życia co stanowi naruszenie art. 799 §2 k. p. c.
Co można zrobić?
W przypadku, gdy Komornik zajął w całości przelane na rachunek bankowy dłużnika środki z tytułu nagrody jubileuszowej lub 13 pensji należy skierować do Komornika wniosek o zwolnienie tych świadczeń spod egzekucji, w zakresie określonym w kodeksie pracy. Taki wniosek można sporządzić samodzielnie lub zwrócić się do adwokata lub radcy prawnego. Nasz zespół radców prawnych również może Ci pomóc i reprezentować przed komornikiem.