Na czym polega zasiedzenie nieruchomości?

Zasiedzenie jest formą nabycia własności nieruchomości polegającą na tym, że samoistny posiadacz nieruchomości, który nie jest jej właścicielem nabywa jej własność z mocy prawa po upływie 30 lat, jeżeli nie jest świadomy, że nieruchomość ta nie stanowi jego własności lub po upływie 20 lat jeżeli jest świadomy tego, że nieruchomość nie jest jego własnością. W dobrej wierze jest więc ten, kto posiada nieruchomość będąc w błędnym przekonaniu, że nieruchomość ta stanowi jego własność, zaś w złej wierze jest ten kto wie, że posiadana przez niego nieruchomość jest własnością kogoś innego.

Czy samoistny posiadacz może doliczyć posiadanie poprzednika?

Tak, zgodnie z art. 176 kodeksu cywilnego samoistny posiadacz może do okresu koniecznego do uzyskania własności nieruchomości przez jej zasiedzenie doliczyć okres posiadania swojego poprzednika. Poprzednikiem tym może być spadkodawca lub osoba, która przekazała samoistnemu posiadaczowi to posiadanie w drodze czynności faktycznej lub prawnej.

Czy małżonek może kontynuować wspólne posiadanie samoistne po śmierci drugiego małżonka?

Tak, ale w takim przypadku ½ udziału w posiadaniu będzie kontynuował po śmierci małżonka jako posiadacz samoistny, zaś pozostały udział w posiadaniu samoistnym, który przypadał drugiemu małżonkowi przypadnie spadkobiercom tego małżonka. Najczęściej małżonek jest również również jednym ze spadkobierców swojego zmarłego małżonka. W takim przypadku ww. małżonek może również kontynuować bieg zasiedzenia w części przysługującej mu po zmarłym małżonku. Istnieje także możliwość, aby pozostali spadkobiercy przekażali, chociażby w sposób dorozumiany swoje udziały w posiadaniu małżonkowi zmarłego i w takiej sytuacji małżonek ten będzie mógł kontynuować posiadanie całej nieruchomości. W wypadku, kiedy jeden ze spadkobierców staje się wyłącznym posiadaczem za zgodą pozostałych spadkobierców, którzy - choćby w sposób dorozumiany - przekazują mu odziedziczone posiadanie - dochodzi do następczego przeniesienia posiadania między spadkobiercami, ze skutkami przewidzianymi w art. 176 §1 k.c. Tezę tę potwierdza Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 28 października 2020 r. wydanym w sprawie o sygn. akt. IV CSK 55/19. Nie dotyczy to natomiast udziałów zmarłego małżonka we własności, gdyż w takiej sytuacji spadkobiercy nabywają własność, a nie posiadanie.

Co w sytuacji, gdy samoistny posiadacz jest także współwłaścicielem nieruchomości?

Takie przypadki zdarzają się bardzo często. W przypadku gdy samoistny posiadacz jest współwłaścicielem nieruchomości musi wykazać, że zamanifestował swoje posiadanie wobec pozostałych współspadkobierców. W takiej sytuacji zatem osoba żądająca stwierdzenia zasiedzenia nieruchomości musi wykazać, że była posiadaczem samoistnym w zakresie udziałów, które przysługują pozostałym współwłaścicielom, np. współspadkobiercom, a nie tylko wykonywała prawo do posiadania przysługującego jej z tytułu posiadanego prawa współwłasności. Jeżeli nieruchomość jest przedmiotem współwłasności w częściach ułamkowych i doszło do podziału quoad usum, to fakt korzystania przez współwłaściciela z fizycznie wydzielonej części nieruchomości, nie prowadzi do nabycia jej własności przez zasiedzenie, chyba że dojdzie do zmiany charakteru władztwa przez zamanifestowanie woli władania we własnym imieniu i dla siebie. Posiadanie całości lub części nieruchomości będącej przedmiotem współwłasności w częściach ułamkowych przez jednego lub kilku ze współwłaścicieli, sprawia, że odmiennie traktuje się współposiadanie i posiadanie indywidualnego udziału. W takiej sytuacji, w sprawie o zasiedzenie przez współwłaściciela udziału należącego do drugiego współwłaściciela, nie ma zastosowania domniemanie ustanowione w art. 339 k.c. Tezę tę potwierdza Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do postanowienia z dnia 25 listopada 2015 r., wydanym w sprawie o sygn. IV CSK 87/15.

Potrzebujesz pomocy?

Napisz lub zadzwoń. Pomożemy Ci. Dane kontaktowe znajdziesz tutaj.